Communicatie
Naasten hebben behoefte aan informatie die belevingsgericht zal moeten zijn. Dit betekent dat het gericht is op wat binnen de beleving van de naaste past, en dat de informatie ook op zijn niveau gegeven dient te worden. Als de zorgverlener al gaat spreken met de naasten over de kleding die de patiënt aan krijgt na het overlijden, en de naaste heeft nog helemaal niet helder voor zichzelf dat de stervensfase aangebroken is, dan is deze informatie niet gericht op de beleving van de naaste. Ook zal de zorgverlener “dezelfde taal” als de naasten moeten spreken. Dit kan betekenen dat men bij de ene naaste zeer eenvoudige uitleg geeft en dat men met een andere naaste juist diepgaande gesprekken voert. Het kan ook betekenen dat de zorgverlener tijdens een gesprek voor een formele of juist informele toonzetting kiest. De zorgverlener zal bij de begeleiding van de naasten herhaalde informatie moet geven. Zij vertelt informatie meerdere keren, checkt of de informatie begrepen is, herhaalt gesprekken en ondersteunt de informatie die gegeven wordt met materialen zoals bijvoorbeeld een folder.

Richtlijn zorg in de stervensfase
Het Integraal Kankercentrum Nederland heeft richtlijnen palliatieve zorg samengesteld, welke online terug te vinden zijn op www.pallialine.nl. De richtlijnen zijn uitgegeven in boekvorm Palliatieve zorgrichtlijnen voor de praktijk (Graeff, 2010). ‘De richtlijn zorg in de stervensfase’ biedt de zorgverlener houvast en geeft haar evidence based informatie, dit aan de hand van een stappenplan.

Zorgpad Stervensfase
Om een goede kwaliteit van zorg te bieden in de stervensfase is het Zorgpad Stervensfase ontwikkeld. Het is een hulpmiddel om de kwaliteit van zorg, de communicatie met de patiënt en diens naasten en de samenwerking tussen zorgverleners te waarborgen. Het Zorgpad Stervensfase is een zorgdossier, een checklist en evaluatie-instrument in één.

Lees meer over dit onderwerp in hoofdstuk zeven van de afstudeerscriptie.